Wil je graag de uitgebreide geschiedenis van Welcome in Mechelen lezen, geschreven vanuit het hart van Annemie Deconinck, lees dan hieronder verder Welcome in Mechelen of WiM zag het licht begin februari 2016 op initiatief van Tjhoi Ng Sauw. Pas op dinsdag 22 maart 2016 sijpelden nieuwkomers op de vlucht het Opvangcentrum aan de Nekkerhal binnen. Het Rode Kruis huisvestte er een 30-tal nationaliteiten. Echter, de regering besliste 11 opvangcentra, waaronder dat van Mechelen, te sluiten. Op 19 december 2016 trokken een 130-tal mensen noodgedwongen naar opvangcentra overal te lande. Spijtig, want ondertussen hadden die mensen toch een band opgebouwd onder elkaar en met de vrijwilligers van WiM die er geregeld langskwamen. Op donderdag 28 maart 2019 kreeg het leegstaand Sint-Maartenziekenhuis op de Zwartzustersvest te Mechelen een nieuwe bestemming. Zo’n 687 asielzoekers uit 59 verschillende landen vonden er opvang. De grootste groep, ongeveer 19%, kwam uit Afghanistan. 12% van de bewoners kwam uit Palestina en één op tien ontvluchtte Syrië. Zij moesten voor begin mei 2022 richting andere centra mochten ze ondertussen nog niet erkend zijn. Het Rode Kruis runde ook dit opvangcentrum dat nu recent gesloopt is. Toen brak de oorlog in Oekraïne uit. Het Mechelse nooddorp aan de Nekker ontving er de eerste vluchtelingen begin april 2022 en bestaat uit een 200-tal woonunits waar elk gezin beschikt over ongeveer 38 m². In totaal kunnen er 1000 mensen terecht. Het Rode Kruis heeft ook voor het Nooddorp personeel aangeworven. Sommige nieuwkomers verloren we uit het oog, anderen kregen het statuut van erkende vluchtelingen, enkelingen dan weer niet maar we werkten wel voor en rond mensen zonder papieren, sommigen namen en nemen nog actief deel aan de activiteiten van WiM, al een aantal onder hen verkregen de Belgische nationaliteit mits ze aan de voorwaarden voldeden, zoals Nederlands leren, een hoger diploma behalen of een inburgeringscursus volgen en minstens 460 dagen werken. Sommige mensen vonden een gepaste job en konden al een huis kopen. De kinderen doen het goed op school en spreken Nederlands alsof het hun moedertaal is. Heerlijk hoe ze zich allen na verloop van tijd in het Nederlands uiten. Spijtig genoeg zijn er bij mijn weten al een jonge vrouw, die op trouwen stond, gestorven alsook een jonge vader van begin veertig en een boreling. Vrijwilligers boden zich bij WiM gestaag aan, enkelingen waren al actief in het verzamelen van kledij, toiletartikelen en dies meer en trokken ermee op zaterdag naar Duinkerke, sommigen konden zich niet meer engageren door een verandering in hun tijdsbestek of verhuisden uit Mechelen. Spijtig genoeg verloren we op nog geen 3 maand tijd in 2019 vrijwilligers aan kanker. We denken aan Marnik die met zijn echtgenote een Syrisch-Marokkaans gezin met vier kinderen maandenlang huisvestte en de kinderen bij het schoolwerk ondersteunde alsook aan Kris die de Nieuwsbrief en het creëren van de VZW Welcome in Mechelen op 19 september 2016 voor zijn rekening nam. Kris en zijn vrouw ondersteunden een ander Syrisch gezin. Anderen namen een tijdlang tot jaren een jongeman in huis, boden hen een veilig nest en een familie. Nog anderen ondersteunden nieuwkomers in het administratieve kluwen of hielpen hen in het behalen van een rijbewijs. Gaandeweg ontsproten er activiteiten. In 2016 gingen we op zaterdagnamiddag op wandel om de stad te verkennen: kringloopwinkels, het postgebouw, WEL en Wee, het Wijkgezondheidscentrum. We legden het gebruik van het openbaar vervoer uit en mochten daarna met zijn allen een gratis drankje hetzij in de boekhandel de Zondvloed of in de Oxfam Wereldwinkel en ook in het voormalige Zahia’s cuisine genieten. We organiseerden een voetbaltoernooi tussen Mechelse politici en bewoners van het opvangcentrum, een paar citytrips, eetfestijnen dankzij de kookworkshops, zeg maar DÉ Wereldkeuken, een éénmalig beautysalon om de mannen, vrouwen en kinderen van het opvangcentrum “mooi” te maken. Daarvoor konden we rekenen op een mannenkapper, op leerlingen-kappers van het Busleyden Atheneum Campus Stassart en op vrijwilligers zich aan het schminken zetten. We hebben die dag dan ook een mooi cadeau overhandigd aan Afghaanse ouders die net een baby gekregen hadden. Op initiatief van de UNHCR viert de wereld elk jaar op 20 juni de kracht en moed van mensen die gedwongen hun thuisland ontvlucht zijn om te ontsnappen aan conflicten of vervolging. Onze eerste Wereldvluchtelingendag greep plaats op zaterdag 18 juni 2016. De politie escorteerde toen heel vriendelijk onze twee bussen met de nieuwkomers van het opvangcentrum naar het beeld De Vlucht van Theo Blickx op de Schuttersvest. We herdachten toen passend de 90% of 55000 Mechelse vluchtelingen in 1914 en maakten de link met de actualiteit. Een toespraak, poëtische tekst, liedjes gezongen door een Afghaanse jongeman met een wondermooie stem en kunstwerken luisterden het geheel op. Daarna gingen we naar het jeugdhuis ROJM voor optredens, dans en een laat-avondgesprek. Tenslotte, bij zonsondergang om 22 u, zetten we ons aan tafel voor de Iftar of het breken van de vasten: nieuwkomers en Mechelaars leerden elkaar beter kennen. Sindsdien organiseren we elk jaar een WereldWelkomdag met muziek, spelen, en hapjes allerhande. Op zaterdag 18 december 2016 hielden we op de Veemarkt een Vredeswake “Licht in Donkere dagen” om de slachtoffers van de vreselijke bombardementen in Aleppo, Syrië, te herdenken. Drie kleine meisjes lazen toen een tekst voor dat ze nauwelijks konden begrijpen omdat ze hier nog maar enkele maanden vertoefden. Kaarsjes in een grote cirkel symboliseerden het Licht in die zo Donkere dagen. Op 19 mei 2016 stichtten we een werkgroep om Citywalks te organiseren. Op 1 oktober 2016 beklommen we de Sint-Romboutstoren en op 3 juni 2017 verkenden we de stad Lier. Op zondag 21 september 2019 namen we ons middagmaal mee en genoten van een dagje aan zee. Op zaterdag 9 juni 2018 organiseerde de Marokkaanse gemeenschap de Iftar op de Grote Markt. Op 23 december 2018 sloegen WiM en Voice, een Syrische groep, de handen in elkaar voor een groots kerstfeest met cadeautjes voor de kinderen. Menig nieuwkomer werkte eind augustus 2016 als vrijwilliger op Maanrock. De anderen leerden onze soort muziek kennen. Op 12 januari 2017 startten we met Dirk van het CLW, Centrum voor Leren en Werken, of Duaal onderwijs, in de TSM, gesprekken rond jonge mensen zonder papieren. Tussen de leeftijd van18 en 25 jaar konden ze 2 dagen opleiding met 3 dagen ervaring op een werkplek combineren. Zo lang ze op school zaten kon men ze niet het land uitwijzen. Sinds dinsdag 11 april 2017 gingen de deuren van Den Deigem wekelijks van 19.30 tot 21 uur open om met Nieuwkomers Nederlands te oefenen. Meer en meer vrijwilligers vinden dit soort vrijwilligerswerk aantrekkelijk. Onze CVO’ s, Crescendo en voorheen TSM nu LBC Mechelen, sporen hun cursisten ertoe aan. Men krijgt er gratis koffie, thee en water. WiM staakte die avonden in coronatijd niet: men ging gewoon wandelen in het Vrijbroekpark. In april 2017 troonden we nieuwkomers en Mechelaars naar twee theaterstukken in het Arsenaal: de 25ste april “Spaans krijt”, geschreven alsook gespeeld door Daan Hugaert en geregisseerd door Dirk Tuypens. De 28ste vertoonden ze er “ New Middle East” geregisseerd door een Palestijn. Een werkgroep “Info-events” vergaderde voor het eerst op 21 oktober 2019. Op 30 oktober stelden we “Ongeneeslijk ziek in België “, op 27 november “Sterven in België “ en op 5 maart 2020 “Energie: VREG of CREG.” De leerkrachten van de CVO’s trommelden heel wat nieuwkomers ervoor op. We zorgden voor de nodige sprekers die met PowerPoint en materiaal hun specialiteit uiteen zetten. Maar…. Dan vielen bijna alle activiteiten ongenadig stil. Corona heeft toch sterk het mes in sommige activiteiten gezet. Nood dus om alles weer nieuw leven in te blazen. Eindelijk bracht 2022 een beetje soelaas. In de paas- (animatiefilm Vuurdraak-Zilverdraak) , herfst- (animatiefilm Madagascar) en kerstvakantie (Beertje Paddington) konden kinderen een film meepikken in VC De Schakel. Op 14 augustus mochten we onder financieel uiterst goede voorwaarden naar “Kunstuur”, net als op 11 september 2022. Onze nieuwkomers ontdekten er onze kunstenaars. Het tweede jaar op rij stonden we met Maanrock vanaf vrijdag 25 tot zondag 27 augustus 2023 in de Sint-Mettetuin met een standje om Welcome in Mechelen vzw te promoten, mensen aan te spreken om zich bij ons aan te sluiten en/of om ons te steunen. Volksspelen en standjes van nieuwkomers zorgden er voor vertier en eten. We vergaderden heel vaak op verschillende locaties en één keer online. We vergaten ons zelf niet om nu en dan, even relaxed, bij een hapje en een drankje van gedachten te wisselen. Een constante echter waren en zijn, naast de eerder vermelde “CONVERSATIETAFELS”, “OPSTAP naar werk” en het “WOONTEAM”, respectievelijk op gang gebracht in 2017 en 2019. We ondervonden dat onze nieuwkomers het moeilijk hadden en hebben op de arbeids- en woonmarkt. In het Westen heerst zo veel wantrouwen hun kunde/kennis of solvabiliteit. WiM en ROJM sloegen de handen in elkaar op zoek naar werk. Van november 2017 tot december 2019 heette het project “Samen op stap naar werk”, en vanaf 2020 “Opstap 20.20”, telkens gesubsidieerd door het ESF of Europees Sociaal Fonds. We legden contact met de VDAB, het Sociaal Huis en werkgevers en begeleiden nog steeds persoonlijk mensen in een kwetsbare situatie naar werk. Een aantal vrijwilligers zochten met nieuwkomers betaalbare en degelijke woningen in Mechelen en omgeving maar die zoektocht was vaak frustrerend. Daarom ontstond in 2019 het WOONTEAM dat structureler te werk wou gaan en contact zocht met partners als het Mechels beleid, vzw’s en private eigenaars. Om de twee weken zetelt een vrijwilliger op zaterdag van 9 tot 12 in “de Lage drempel” en ontvangt er nieuwkomers op zoek naar een woning. Wat hebben alle nieuwkomers gemeen? Ze blijven met hun trauma worstelen en geraken makkelijk in een depressie. Wij leerden “Solentra”, een organisatie die staat voor “Solidariteit en Trauma”, kennen en die psychische zorg verleent aan jonge vluchtelingen- en migrantenkinderen en hun gezin. Vluchtelingen hebben een sterk en breed opvangnet nodig. De expertise van Solentra is oorlogs-en migratietrauma. Hun psychologen behoren tot een hoogkwalitatief cultuur-intensief diagnostisch-en behandelingscentrum. Nieuwkomers missen hun naaste familieleden en vrienden die nog in het thuisland, in een aangrenzend land of overal in het Westen als vluchtelingen leven. Onze vrijwilligers zijn nu eigenlijk een beetje hun familie. Het traumatische verleden bij mensen die geweld of oorlog ontvluchten mogen vrijwilligers niet uit het oog verliezen. Sommigen geraken in een depressie, zelfs indien alles geregeld lijkt. Nieuwkomers vertellen enkel hun wedervaren als ze genoeg vertrouwen hebben. Onnodig en onwenselijk dus om nieuwkomers ernaar te vragen. Vrijwilligers en Nieuwkomers smeden dan duurzame banden en delen vreugde en verdriet. Menig nieuwkomer kent vaak een groot verantwoordelijkheidszin tegenover de familie. Ondertussen moet hij/zij, eventueel voor het eigen gezin, de boontjes hier weten te doppen. Laten we nu een kat een kat noemen: onze westerse maatschappij is niet racisme-vrij. Vele mensen zijn bang van andere culturen, religies, talen, eetgewoonten, en knopen geen gesprek met “de andere” aan, doen geen moeite om die andere te leren kennen. Maar ook nieuwkomers moeten een hele switch maken willen ze zich hier in het Westen enigszins goed voelen. Ze komen vaak uit landen in oorlog met dictatoriale regimes die geweld en repressie niet schuwen. Ze komen in een land terecht met een democratisch bestel waar wetten eenieder respecteren wat levensbeschouwing, geaardheid, meningsuiting, geweldloos verzet… betreft. Dit alles lijkt hen in eerste instantie vreemd, aan ons om er gesprekken over aan te gaan. Wat hadden en hebben de vrijwilligers gemeen? Wellicht de verontwaardiging om de zoveelste oorlog die uitgebroken is met machthebbers die hun eigen bevolking of de bevolking van een ander land in niets ontzien. Elkeen heeft zeker een empatisch vermogen, is in staat zich in te leven in de andere en wenst de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens te doen respecteren, welke afkomst, kleur, levensbeschouwing, seksuele geaardheid, graad van geletterdheid ook, nieuwkomers - allemaal MENSEN - hebben. WiM smeedde banden met grotere organisaties zoals Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Gastvrij netwerk en Orbit die ons helpen vormen en op het beleid kunnen wegen. WiM kreeg toegang tot het Olivetenhof, het jeugdcentrum ROJM, tot de lokalen van het Dienstencentrum den Deigem, de plaatselijke vrijzinnige vereniging de Schakel, de Lage Drempel en ‘t Arsenaal. We kregen/krijgen subsidies van de Koning Boudewijnstichting, het Europees Sociaal Fons, de stad Mechelen alsook geld van donoren. Bij een aantal activiteiten verkopen we specialiteiten bereid door nieuwkomers en vrijwilligers zoals op de eerder genoemde eetfestijnen, laatst op zaterdag 25 maart 2023 aan de Schakel of de zeer geapprecieerde brunch op maandag 1 mei 2023. WiM verandert dus niets op structurele wijze, behalve misschien op het lokale beleid, maar inspireert mensen, zeg maar buren, familieleden, toevallige passanten. De nieuwkomers vertellen wellicht aan hun bezorgde familieleden die nog in hun thuisland of naar een buurland gevlucht zijn, wat WiM voor hen betekent. WiM is dus een begrip in onze stad: WARM EN OMARMEND.